In Oss vind je voormalig ontmoetingscentrum De Groene Brink. Dit centrum is omgebouwd naar vier energieneutrale woningen, oftewel nul-op-de-meter-woningen (NOM). Twan van Grinsven, operationeel manager bij Kemkens, vertelt over het project en de inzichten die De Groene Brink opleverde voor energiezuinig renoveren.
Nul-op-de-meter-woningen, dat is een hele klus. Hoe is het idee ontstaan?
Het project was aanvankelijk bedoeld om de werking van vier verschillende warmtepompen te testen in gelijke omstandigheden. In onze zoektocht naar een geschikte locatie kwamen we bij woningcorporatie BrabantWonen, die ontmoetingscentrum De Groene Brink ging ombouwen naar sociale huurwoningen. Het ideale project om woningen op identieke wijze te renoveren.
In de aanloop naar het project werd het plan gewijzigd van verduurzaming naar het volledig NOM maken van de woningen. Het idee van energieneutrale huurwoningen ging van theorie naar de praktijk.
Oké, het plan lag er. Hoe zijn de bewoners geselecteerd?
Alle bewoners hebben zelf aangegeven dat ze wilden meewerken aan deze pilot. Er is een selectie aan voorafgegaan, want de bewoners moesten de uitdaging aandurven om energieneutraal te wonen. Deze duurzame aanpak stond namelijk nog in de kinderschoenen en het was nog niet duidelijk of de gestelde verwachtingen ook waargemaakt konden worden. Ook andere vragen rondom energieneutraal wonen speelden nog: Is het wel comfortabel genoeg? Blijft het warm? En wat betekent dit voor mijn energierekening?
En zijn de gestelde verwachtingen waargemaakt?
Door het intensief monitoren van energiestromen kregen we mooie inzichten. Het was een test, dus zowel goede als slechte resultaten helpen bij het verbeteren van deze aanpak. Zo kwamen we erachter dat de temperatuur in de zomer minder comfortabel is dan dat we hadden verwacht. Dit kwam doordat de woning zeer goed geïsoleerd was. Dit was in combinatie met opwarming van binnen - zoals de aanwezigheid van mensen – de oorzaak dat het binnen warmer werd dan we hadden ingecalculeerd. Hier hebben we veel van geleerd, met name voor het monitoren van daadwerkelijke energiestromen.
Dat was dus onverwacht… Maar waren er dan wel realistische doelen gezet?
Er is een standaard berekeningsmethode om te bekijken welke warmtepomp en welke isolatie het meest geschikt is voor een woning. Dit lijkt een goede indicator, maar de werkelijkheid is toch anders. De methode gaat uit van een bepaalde norm – een gemiddelde. Er is echter geen enkel huishouden hetzelfde. De methode is gebaseerd op vooral theoretische informatie en blijkt ver af te wijken van de praktijk. Hierdoor is het moeilijk een precieze inschatting te maken. Daarom bleven we kritisch en monitorden we intensief het verbruik. Door het gemonitorde verbruik ook via een online dashboard aan te bieden aan de bewoner, kregen zij meer inzicht en ontstond er bewustwording. Dit is altijd de eerste stap naar verduurzaming.
Je hebt het veel over de opgedane inzichten. Is dit te gebruiken voor de toekomst?
De ervaringen zorgen zeker voor genoeg kennis en inzichten om duurzaamheidsambities verder te ontwikkelen. Er is veel behoefte aan kennis en ervaringen op het gebied van verduurzamen van woningen. We hebben gemerkt dat woningcorporaties op zoek zijn naar de beste manier om de energietransitie door te voeren. Kemkens is – als installatiebedrijf – een specialist op het gebied van energie, en deelt daarom ook graag kennis en expertise. Zo hoort het ook. Verduurzaming doen we met zijn allen, dus laten we kennis delen om energiezuinig renoveren te vergemakkelijken én versnellen.
Dit artikel is geschreven in samenwerking met Essent.
