Stappentellers 9 december 2019

Goed recept voor een energieconcept

Tonny Hovestad van Energiewacht laat zien hoe met een uitgekiend energieconcept 342 appartementen zijn verduurzaamd in Doetinchem.

De menukaart met energetische verbeteringen was uitgebreid voor de bewoners van de zes galerijflats in Doetinchem. Van betere isolatie tot een collectieve warmtepomp en van HR++ glas tot nieuwe radiatoren. Alle energetische verbeteringen zijn onderdeel van een energieconcept op basis van de Trias Energetica. Een goed recept voor 25 jaar comfortabel wonen en lagere woonlasten voor de huurders.

In 3 stappen een goed energieconcept

“De 342 huurwoningen zijn inmiddels al 50 jaar oud”, vertelt Tonny. “Sité Woondiensten wilde een plan hebben voor de komende 25 jaar. Uitgangspunt in de uitvraag van Sité Woondiensten was het toepassen van Trias Energetica. Het recept? De energievraag beperken door het verbeteren van de thermische schil. Bijvoorbeeld met nieuwe gevelbekleding, isolatie van de begane grondvloer, HR++ glas en optimalisatie van kier- en naaddichting. Stap twee is het toepassen van duurzame energie. Dat is vormgegeven door te werken met een collectief hybride systeem HR-ketels in combinatie met warmtepompen, zonnepanelen, nieuwe radiatoren die waterzijdig zijn ingeregeld en CWH-boilers i.c.m. thermische zonnecollectoren. Stap 3 is dat we de installaties zo efficiënt mogelijk toepassen binnen het project. Met deze cocktail van verschillende oplossingen zijn de woningen van label G naar label A opgewaardeerd.”

Tonny Hovestad in Doetinchem

Woonlasten verlagen

“Doel van de opgave was om de woningen comfortabeler te maken voor de huurders en de woonlasten te verlagen. We hebben gekozen voor een no regret oplossing met bewezen technieken. Iedere woning heeft bijvoorbeeld vier eigen zonnepanelen op het dak gekregen. De hiervoor gevraagde vergoeding levert de bewoner een besparing van ca 50 % van de geschatte energiekostenverlaging op. Door de vernieuwde installatie, isolatie, kierdichting, ventilatiesysteem en nieuwe radiatoren in de woningen zal er een ruime besparing op het totale energieverbruik zijn. Per saldo gaan de huurders er gemiddeld op jaarbasis op vooruit.”

Stap voor stap aanpak

Sité Woondiensten is begonnen met een inventarisatie van het gebouw. Wat speelt er bij de huurders? Wat zijn de technische mankementen? Daar is een nul situatie van gemaakt. Daarna zijn de doelen bepaald. Wat wil de corporatie bereiken met dit verduurzamingsproject? Vervolgens is dat ‘prestatiegericht aanbesteed’. “Aan ons is gevraagd om met oplossingen en antwoorden te komen”, zegt Tonny. “Het plan moest beter scoren dan een energie-index van 1.2 (Label A). Na de aanbesteding zijn we met het complete team van zo’n 25 personen bij elkaar gaan zitten om alle facetten van het project met elkaar te verkennen. Die concretiseringsfase, van voorlopig ontwerp naar uitvoering, heeft bijna een jaar geduurd. Daarna zijn de zes flats in 14 maanden verduurzaamd.”

Individueel of toch collectief?

“Doorslaggevend voor ons plan was het moderniseren van het collectieve systeem. Wij hebben niet gekozen om het om te zetten naar een individueel verwarmingssysteem. Het verminderen van het gasverbruik met het nieuwe collectieve systeem heeft veel meer impact. Bovendien is het in de toekomst ook eenvoudiger om aan te passen naar een aardgasloos systeem. Individueel verwarmen zou betekenen dat mensen dan een CV-ketel in huis zouden krijgen. Dat kost ruimte en voor de CV-ketels moesten er een rookgasafvoersysteem gemaakt worden richting het dak. Ook dat kost ruimte en zorgt voor extra overlast bij de mensen in huis. Dat gaat ten koste van een heleboel andere dingen die óók belangrijk zijn voor de huurder.”

Hybride oplossing

Het hart van het energieconcept bevindt zich op het dak. Hier staat het ketelhuis, de warmtepompen, de ventilatie, zonneboilers en de zonnepanelen. Het dak is zo efficiënt mogelijk ingericht. “De twee grote ketels in het ketelhuis zijn vervangen door drie kleinere hoogrendementsketels”, laat Tonny zien. “Het is een hybride oplossing. Ze staan hier als back-up. De gasabsorptiewarmtepomp kan de warmtevraag niet altijd alleen aan. Op het moment dat het buiten gaat vriezen, gaan de warmtepompen uit en nemen de HR-ketels het over. Met deze oplossing kunnen de warmtepompen 70 tot 80% van de tijd de warmtevraag van de woningen dekken. De bewoners merken hier eigenlijk niks van, behalve dat ze minder gaan betalen voor meer comfort. Daar doen we het voor.”